Το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας ή HEn Ex SA ιδρύθηκε στις 18 Ιουνίου 2018 ως απόσπασμα του κλάδου αγοράς ενέργειας του ΛΑΓΗΕ Α.Ε. και είναι μέλος του Ομίλου Ανταλλαγής Ενέργειας (όμιλος EnEx) και αρμοδιότητά του είναι η διαχείριση των Ενεργειακών Αγορών φυσικής παράδοσης και των Ενεργειακών Χρηματοικονομικών Αγορών.
Μάθε από τους ειδικούς για τις τιμές του ρεύματος!
Βρες τον πάροχο που σε Συμφέρει!
Σκοπός του HEn Ex SA
Η εμπειρία που έχει αποκτηθεί από το Χρηματιστήριο Ενέργειας για πάνω από 10 χρόνια αποτέλεσε και τον λόγο που HEn Ex SA ορίστηκε από την Ελληνική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) ως ο Διορισμένος Διαχειριστής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΝΕΜΟ) και διαχειρίζεται την μελλοντική αγορά ενέργειας στην Ελλάδα και ταυτόχρονα ασχολείται με τη δημιουργία μιας νέας ενδοημερησίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και μιας αγοράς παραγωγών ενέργειας. Παράλληλα είναι υπεύθυνο για τη σωστή οργάνωση και λειτουργία των ελληνικών αγορών περιβάλλοντος και φυσικού αερίου. Βασική δέσμευση του HEn Ex SA είναι η παροχή υπηρεσιών ποιότητας με αμεροληψία και διαφάνεια σε όλους όσους συμμετέχουν στην αγορά ενέργειας ενώ εργάζεται για την ολοκλήρωση του μοντέλου – στόχου που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν είναι άλλο από τη σύζευξη της αγοράς ενέργειας με τις γειτονικές χώρες με τελικό στόχο την επιδίωξη δημιουργίας μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
Επιπλέον το HEn Ex SA έχει ως σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της διαφάνειας στην ελληνική αγορά ενέργειας το οποίο θα έχει σαν αποτέλεσμα να μειωθεί το κόστος ενέργειας αλλά και να διασφαλιστούν καλύτερες τιμές για τους καταναλωτές, ιδιώτες και επιχειρήσεις, βελτιώνοντας έτσι την οικονομική κατάσταση της χώρας. Ακόμα είναι υπεύθυνο για την επάρκεια και την εξασφάλιση ενεργειακού εφοδιασμού, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα και την αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Παρακάτω φαίνονται οι μέτοχοι του HEn Ex SA καθώς και το ποσοστό που κατέχει ο καθένας:
- ΛΑΓΗΕ (22%)
- ΑΔΜΗΕ (20%)
- Χρηματιστήριο Αθηνών (21%)
- Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) (20%)
- ΔΕΣΦΑ (7%)
- Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ) (10%)
Το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας λειτουργεί περιλαμβάνοντας 4 ξεχωριστές αγορές σύμφωνα με τους Κανονισμούς της ΕΕ:
- Αγορά επόμενης ημέρας: εδώ γίνονται οι αγοραπωλησίες ηλεκτρικής ενέργειας με υποχρέωση φυσικής παράδοσης την επόμενη μέρα
- Ενδοημερήσια Αγορά: οι συμμετέχοντες μπορούν να υποβάλουν προσφορές αγοράς και πώλησης για αυθημερόν παράδοση
- Αγορά Εξισορρόπησης: είναι η αγορά που εξισορροπεί την προσφορά με τη ζήτηση και τις απώλειες
- Προθεσμιακή αγορά: εδώ διαπραγματεύονται τα μηνιαία, τριμηνιαία, εξαμηνιαία και ετήσια Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης με φυσική παράδοση. Η αγορά αυτή δεν λειτουργεί ακόμα.
Γιατί είναι ακριβό το ρεύμα και ο ρόλος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας
Η ανοδική πορεία της τιμής του ρεύματος έχει σαν αποτέλεσμα όλοι, πολίτες, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, να ψάχνουν να βρουν τον ένοχο και στοχοποιούν το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον τρόπο που αυτό λειτουργεί. Παραπάνω είδαμε τον τρόπο λειτουργίας του HEn Ex SA όμως η αλήθεια είναι πως όταν ξεκίνησε να λειτουργεί το Νοέμβριο του 2020 ήταν χωρίς επαρκή προετοιμασία κάτι που είχε σαν απόρροια να υπάρξει μεγάλη κερδοσκοπία εις βάρος των καταναλωτών. Ως παράδειγμα αναφέρουμε την Αγορά Εξισορρόπησης όπου η τιμή της MWh εκτινάχθηκε στα ύψη μέσα σε λίγες εβδομάδες για να καταβυθιστεί αμέσως μετά. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να υπάρξουν τεράστια κέρδη, εκατομμυρίων ευρώ, για τους καθετοποιημένους παραγωγούς που συμμετέχουν σε αυτή την αγορά.
Ένα άλλο πρόβλημα που είναι υπαίτιο για την άνοδο της τιμής είναι η μη λειτουργία της προθεσμιακής αγοράς όπου η προμήθεια ρεύματος γίνεται μέσα από μακροχρόνια συμβόλαια αλλά διακινείται από τη spot αγορά και με τον τρόπο αυτό οι υψηλές τιμές χονδρικής ρεύματος μετακυλίονται πλήρως στους καταναλωτές. Αυτό δεν συμβαίνει στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες όπου η μεγαλύτερη ποσότητα ρεύματος διακινείται μέσα από μακροχρόνια συμβόλαια και συμβάσεις με τους παραγωγούς και οι επιπτώσεις της κρίσης είναι πιο διαχειρίσιμες.